Ha!art 59 3/2017

Numer specjalny konceptualny

Wśród autorek i autorów: Fiona Banner, Guy Bennett, Caroline Bergvall, Rob Fitterman, Kenneth Goldsmith, Emma Kay, Aleksandra Małecka, Piotr Marecki, Katarzyna Szymańska, Steven Zultanski i inni.

Wydawać by się mogło, że na mapie współczesnej polskiej literatury nie ma już żadnych białych plam. Nawet jeśli w PRL-u pewne trendy były wyciszane i nie miały szans na szersze oddziaływanie, to po 1989 roku prawie wszystkie „straty” zostały nadrobione – mowa tu zarówno o nurtach mainstreamowych, związanych z popkulturą, jak i o tendencjach awangardowych. Obecny na zachodzie od dziesięcioleci, budzący dziś szczególne zainteresowanie i emocje, niesłychanie żywy nurt literatury konceptualnej, pozostał jednak bez większego wpływu na polską kulturę.

W niniejszym numerze bardziej kompetentni od nas autorzy wyjaśniają, czym jest współczesne pisarstwo konceptualne. W skrócie: chodzi o taki rodzaj literatury, którą się „myśli”, a niekoniecznie „czyta”. Nie będziemy w tym miejscu poświęcać więcej miejsca definicji. Redaktorzy i redaktorka niniejszego numeru wykonali dużą pracę, żeby w historii oraz we współczesnym polskim piśmiennictwie znaleźć przykłady „literatury do myślenia”. Ogłosili nawet wołanie o teksty, licząc że uda im się pozyskać do numeru teksty konceptualistów piszących do szuflady.

Propozycje, które nadesłano, jak zwykle były różnorodne i intrygujące, ale strategii konceptualnych w naszym rozumieniu w większości z nich nie odnaleźliśmy. Ogłaszamy zatem odkrycie „nieznanych lądów”, które polscy pisarze i pisarki mogą skolonizować. Mianujemy się „Kolumbami polskiego konceptualizmu”, przekonani, że w końcu odkrycie rozmaitych strategii konceptualnych musiało nastąpić. Pięćdziesiąty numer „Ha!artu” traktujemy jako punkt zwrotny polskiej literatury, po którym wszystko, co do tej pory było, nie będzie już wyglądać tak samo (przynajmniej taką mamy nadzieję).

Czytelnik oczywiście może pomyśleć, że konceptualizm to jakaś nuuuuda – bo brzmi nudnie. Nic bardziej mylnego. Pisarze tacy jak Kenneth Goldsmith, „papież konceptualizmu”, są gwiazdami mediów, ich wypowiedzi budzą więcej emocji niż głośne afery gwiazdek z Hollywood, zaś współczesny konceptualizm jest nieraz programowo skandalizujący i porusza ważne i kontrowersyjne tematy polityczno-społeczne.

Wertując ten numer zastanówmy się, czy polska literatura może przybrać konceptualne oblicze? Głosujemy za obiema rękami.

Aleksandra Małecka, Piotr Marecki, Mikołaj Spodaryk – redaktorzy numeru

• • •

Ha!art nr 50 - Numer specjalny konceptualny w naszej księgarni internetowej

• • •

Numer uwolniony! Czytaj online ZA DARMO!

• • •

Spis treści

No. 110 10.4.93-10.7.93 – wstęp Kennetha Goldsmitha

Edytorial

Współtwórcy numeru | tłumaczeni autorzy

Wprowadzenie

• Sen autora – Martyna Nowicka
• Dlaczego pisanie konceptualne? Dlaczego teraz? – Kenneth Goldsmith
• Konceptualizmy – stare i nowe – Marjorie Perloff

Przekłady i komentarze

• VIA: 48 Dante Variations/VIA: 22 wariacje na temat Dantego – Caroline Bergvall
• The Not Tale (Funeral)/Wniepowieść (Pogrzeb) – Caroline Bergvall
• Sonnet 82/Sonet 82 – Caroline Bergvall
• Caroline Bergvall: Poezja przekładem pisana – Katarzyna Szymańska
• Teraz jesteśmy znajomymi (fragment) – Rob Fitterman
• Now We Are Friends Roberta Fittermana przez pryzmat dziesięciu terminów z teorii mediów – Paul Stephens
• Przekupstwo (fragment) – Steven Zultanski
• I was told to write fifty words (fragment) – Vladimir Zykov
• Poprosiła mnie o napisanie pięćdziesięciu słów – Aleksandra Małecka
• Światopogląd (fragment) – Emma Kay
• The Nam (fragment) – Fiona Banner

Linia Konceptualna

• Wiersze zrozumiałe same przez się (wybór) – Guy Bennett
• Interes (fragment) – utwór Stevena Zultanskiego wykonany na nowo przez Piotra Mareckiego
• Interes, czyli książka naszych czasów – Piotr Marecki
• Dlaczego wydajemy tłumaczenie automatyczne drukiem? – rozmowa redakcyjna o nowym przekładzie Ubu Króla

Z Polski

• Konceptualizowanie Joyce'a – Mikołaj Spodaryk
• Nadesłane na pocztę literacką: Poezja to taka mądra rozmowa ze światem – Maja Staśko

• • •

• • •

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego