Niż

We wrześniu 1939 roku Trzecia Rzesza napada na Polskę. Nastoletni Stefan wraz z matką i rodzeństwem próbuje przetrwać trudy wojennej rzeczywistości w rodzinnym Toruniu. Chwyta się różnych zajęć: pracuje u niemieckiego piekarza, potem w lokalnej fabryce. Popołudniami śpiewa w chórze teatralnym. Pewnego dnia poznaje Williego – stacjonującego w mieście młodego żołnierza Wehrmachtu. Ich przypadkowe spotkanie daje początek gorącemu uczuciu. Mimo grożącego niebezpieczeństwa – relacje intymne między Polakami a Niemcami są surowo karane – decydują się walczyć o swoją miłość. Cholernie mocną miłość.

• • •

Stefan K. zmarł w wieku siedemdziesięciu ośmiu lat. Strach, że jego homoseksualność wyjdzie w Polsce na jaw, nie opuszczał go do końca życia. Niejednokrotnie pytał mnie: „Czy mogę na tobie polegać?”. Mógł.

[…]

Do końca życia czwartego listopada każdego roku Stefan zapalał świeczkę, myślał o Willim i modlił się w nadziei, że ten przeżył wojnę. Czwartego listopada 1941 roku spotkał Williego po raz pierwszy. Sześćdziesiąt dwa lata później, w ten sam dzień, zamknął oczy na zawsze. Mimo wszystkich doznanych upokorzeń nikt ani nic nie mogło zniszczyć doświadczenia jego pierwszej miłości. Przetrwało ono do samego końca.

(z posłowia dr. Lutza van Dijka)

• • •

Wspomnienia z okresu II wojny światowej przez lata pozostawały „niewypowiedziane”. Nikt o nic nie pytał. Każdy przyjmował wersję o karze ciężkiego więzienia za uchylanie się od pracy. W dokumentach powojennych dotyczących biografii Stefana K. nie ma słowa ani o tak zwanym nierządzie z mężczyznami, nierządzie sprzecznym z naturą, ani o paragrafie 175. Stefan K. bał się przez całe życie, a jego strach dotyczył przede wszystkim codzienności w Polsce – bał się, że ktoś może wykorzystać jego przeszłość przeciwko niemu. Był przewrażliwiony i odczuwał lęk, że zaatakuje go ktoś z jego otoczenia, spośród najbliższych. Próbował ukrywać się przed rodziną. Wielokrotnie zastrzegał, że dopiero po śmierci będzie można ujawnić jego prawdziwe imię i nazwisko.

(z posłowia dr Joanny Ostrowskiej)

• • •

Cholernie mocna miłość to wyjątkowa kronika czasów wojny. Przemierzamy w niej piekło wykluczenia i strachu wraz z głównym bohaterem Teofilem Kosińskim – jedynym Polakiem, który opowiedział o swoim prześladowaniu w czasach II wojny światowej ze względu na orientację seksualną. Był gejem. Został skazany na mocy paragrafu 175 niemieckiego kodeksu karnego, który określał homoseksualizm jako nierząd sprzeczny z naturą.

Strach przed napiętnowaniem towarzyszył Teofilowi przez całe życie, choć jego jedyną „zbrodnią” była inność. Dziś, w Europie i w Polsce, ta książka jest szczególnie ważna. Bo ilustruje wagę tolerancji, solidarności, szacunku do drugiego człowieka. Bo pokazuje, jak łatwo zniszczyć komuś życie przez brak uznania dla jego godności.

Poruszający obraz prześladowanego Teofila pozostanie na zawsze w mojej pamięci. Poznanie jego historii pozwala docenić godność, którą wielu z nas może się cieszyć. I mieć siłę, by walczyć o świat, w którym każdy może być inny.

Robert Biedroń

• • •

Spis treści

• Od wydawcy. Podziękowanie

• Cholernie mocna miłość
• Ostatnie lato
• Bez domu
• Gorączkowe uczucia
• Nocą w mieście
• Sekretne miejsce
• Plany na przyszłość
• List
• Uwięziony
• Ucieczka przez rzekę
• Nazywam się Stefan K.

• Opowiedzieć o tym całemu światu…
• dr Lutz van Dijk

• Posłowie (dr Joanna Ostrowska)

• Kalendarium

• • •

Wybrane opinie:

• • •

Recenzje i artykuły powiązane:

• czaskultury.pl: Maciej Duda recenzuje "Cholernie mocną miłość"
• Nowe Peryferie recenzują "Cholernie mocną miłość"
• slowemczytane.blogspot.com: recenzja "Cholernie mocnej miłości"
• bernadettadarska.blogspot.com: Bernadetta Darska o "Cholernie mocnej miłości"
• tokfm.pl: Joanna Ostrowska w audycji "Lepiej późno niż wcale"
• "Gazeta Wyborcza": Wiktoria Bieliaszyn o "Cholernie mocnej miłości"
• "Tygodnik Powszechny": Michał Sowiński o "Cholernie mocnej miłości"
• Dwutygodnik: rozmowa z Lutzem van Dijkiem
• "Newsweek" recenzuje "Cholernie mocną miłość"
• "Krytyka Polityczna": Joanna Ostrowska o bohaterach "Cholernie mocnej miłości"
• ksiazki.onet.pl: Mateusz Zimmerman o "Cholernie mocnej miłości"
• biblionetka.pl o "Cholernie mocnej miłości"

• • •

Lutz van Dijk

Dr Lutz van Dijk urodził się w Berlinie. Był nauczycielem w Hamburgu, później – współpracownikiem Fundacji Anny Frank w Amsterdamie. Jest współzałożycielem Fundacji HOKISA w Kapsztadzie, która od 2001 roku działa na rzecz dzieci i działa na rzecz dzieci i młodzieży żyjących z HIV/AIDS. Jego książki dla dorosłych i młodzieży były tłumaczone na wiele języków i wielokrotnie wyróżniane – m.in. nagrodą literatury młodzieżowej w Namibii (1997) i Pokojową Nagrodą Gustava Heinemanna (2001).

Czytaj dalej

• • •

Patronat medialny:

• • •

Przekład sfinansowano ze środków Instytutu Goethego