Opowieść o niewidocznej praktyce pionierów kuratorstwa z całego świata uzupełnia znaną narrację o dziełach i ich genialnych twórcach. W rozmowach z Hansem Ulrichem Obristem ojcowie założyciele i matki założycielki dyscypliny, dyrektorzy i pracownicy muzeów i galerii, wolni strzelcy i twórczynie instytucji odtwarzają historię sztuki drugiej połowy XX wieku. Krótka historia kuratorstwa składa się z wywiadów z Johannesem Claddersem, Anne d’Harnoncourt, Wernerem Hofmannem, Walterem Hoppsem, Pontusem Hulténem, Jeanem Leeringiem, Lucy Lippard, Franzem Meyerem, Sethem Siegelaubem, Haraldem Szeemannem i Walterem Zaninim.

Przetłumaczona przez Martynę Nowicką i opatrzona wstępem Magdaleny Ziółkowskiej publikacja inauguruje nową odsłonę Linii Wizualnej Korporacji Ha!art.

Krótka historia kuratorstwa [fragment]

Hans Ulrich Obrist: Czyli kurator w pewnym sensie znika?

Seth Siegelaub: W pewien sposób – tak, ale to jest fałszywe zniknięcie. Z perspektywy czasu wydaje mi się, że moje działania miały doprowadzić do odkrycia roli kuratora, do uczynienia jej czytelniejszą, otwartą, a samym kuratorom i kuratorkom uświadomić ich ogromną odpowiedzialność w tym procesie. Wiem jednak, że ostatnio kuratorzy są coraz ważniejsi, mówi się o nich nawet jako o malarzach, używających artystów jako farby.

HUO: Jakie znaczenie w pańskich projektach miał kurator?

SS: Jednym z zadań, jakie sobie stawialiśmy, była bez wątpienia zmiana roli kuratora, a także krytyka i nawet kolekcjonera. Wcześniej kurator był kimś, kto dostrzega geniusz artysty i go za niego nagradza. Mógł on (lub ona) być świetnym pisarzem, autorem katalogów czy twórcą kolekcji, ale jego rola nigdy nie była podkreślana. Kuratorzy mieli władzę, ale tylko w ramach większej, instytucjonalnej władzy, a ich zadaniem było wybieranie „wielkich artystów”, przekazywanie boskiego wyroku – informowanie o jakości i właściwych wartościach sztuki. Wydaje mi się, że naszym zadaniem było pokazanie, że kurator – w tym wypadku ja – jest aktorem w procesie, że ma wpływ na kształt ekspozycji. Ta świadomość stanowiła część patrzenia na sztukę i rozumienia przebiegu procesów artystycznych. Podobnie było w wypadku kolekcjonerów – chodziło o pokazanie efektu, który wywierają na sztukę, wspierając jakieś rozwiązania. Te osobiste decyzje trzeba było pokazać, żeby odkryć ukryty wymiar procesu wyboru i wystawiania sztuki w publicznych galeriach. Na tym właśnie zależało mnie i kilku innym osobom.

 KSIĄŻKA JUŻ W SPRZEDAŻY!

HUO: Na demitologizacji?

SS: Dokładnie, ale obowiązującym słowem w tamtym okresie była raczej demistyfikacja. Proces, w trakcie którego staraliśmy się rozumieć i rejestrować własne poczynania, aby wyjaśnić, co robimy my i robią inni, aby była to świadomie postrzegana część procesu wystawienniczego. Trzeba rozumieć, czym zajmuje się kurator, żeby wiedzieć, co się właściwie ogląda na wystawie. Czemu prace tego artysty zajmują jedną salę, a tamtego – trzy; czemu ta praca jest na okładce katalogu, a tamta nie. Trzeba starać się zrozumieć wszystkie te decyzje, które wpływają na sposób doświadczania sztuki, odbierania jej, ale także tworzenia, jako że „konsumenci” są jednocześnie „twórcami”.

HUO: A sprzężenie zwrotne?

SS: Tak, ludzie, którzy oglądają sztukę, są też tymi samymi osobami, które ją tworzą, czyli artystami. Te zagadnienia są dla nich istotniejsze niż dla szerokiej publiczności. A szczególne znaczenie ta kwestia ma pomiędzy różnymi pokoleniami artystów.

• • •

Kontakt w sprawie egzemplarzy recenzenckich: jakub.baran@ha.art.pl

• • •

Więcej o książce Krótka historia kuratorstwa Hansa Ulricha Obrista w katalogu wydawniczym Korporacji Ha!art

Krótka historia kuratorstwa w naszej księgarni internetowej

• • •

Patronat medialny:

• • •

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego