Afrykańskie korzenie UFO

Anthony Joseph / Książka

W gorącej i hedonistycznej atmosferze Toucan Bay, karaibskiej enklawy na planecie Kunu Supia, z pustyni powraca legendarny szmugler syntetycznej melaniny Joe Sambucus Nigra. Za głowę dilera wyznaczono nagrodę, a w portowym burdelo-barze „U Houdiniego” czeka na niego gromada wrogów, w…

Historie o ludziach z wolnego wybiegu. Pasty i skity

Sławomir Shuty / Książka

"Historie o ludziach z wolnego wybiegu. Pasty i skity" to pierwszy sezon serialu dokumentującego zielone wieloświaty. Wchodzimy w butach w życie społeczności przemasowionej bez zastanowienia w trakcie jej upadku z kosmicznego drzewa braku czasu i empatii. Zaludniające zielony mixkosmos hominidy…

Zaczarowany uber

Zenon Sakson / Książka

***Zrodzone z podziemia psychoaktywne bajdy tajemniczego geniusza, którego tropem idą tylko prawdziwi dzicy detektywi literatury polskiej. Zaszyfrowany anty-jaszczurzy przekaz, literackie mołotowy rzucone ku chwale Santa Muerte. Meskalina kipi w garczku, ciało zabitego Buddy gnije na trakcie z Polski do Meksyku,…

Niż

Maciej Topolski / Książka

Niż Macieja Topolskiego to zbiór próz poetyckich zawierających elementy eseju i reportażu, a poświęconych pracy kelnerskiej. Książka została podzielona na pięć części, w których autor porusza kolejne aspekty pracy w gastronomii. Od rekrutacji przez kontakt z klientem po problematyczne relacje…

Pokolenie wyżu depresyjnego

Michał Tabaczyński / Książka

Depresyjne przebudzenia, poranny szczyt depresji, depresyjna droga do pracy, sama praca – jeszcze bardziej depresyjna. Depresyjne samochody i depresyjne korki, w których te samochody beznadziejnie tkwią. Depresyjna literatura i muzyka depresji w tle. Depresyjne kolacje i przedsenne miłosne uniesienia naznaczone…

Oni migają tymi kolorami w sposób profesjonalny. Narodziny gamedevu z ducha demosceny w Polsce

Piotr Marecki, Tomasz Tdc Cieślewicz / Książka

Obecnie, gry komputerowe produkowane w Polsce stanowią jedną z najbardziej na świecie rozpoznawalnych marek. Jak jednak wyglądały początki rodzimego gamedevu? Czy wszyscy twórcy gier się do nich dziś przyznają? Jaki był wpływ demosceny na gry? I co autorzy gier z…

Nauka i praca

Aleksandra Waliszewska / Książka

Album Aleksandry Waliszewskiej. Aleksandra Waliszewska - lubi wydawać albumy.   Dear Customer! If you want to order the book and have it shipped abroad, please contact us at dystrybucja@ha.art.pl

Dropie

Natalka Suszczyńska / Książka /

W Polsce, w której wysokie czynsze, niskopłatna posada w bankomacie, gadające ptaki, uchodźcy z krajów Beneluksu oraz psy upijające się w tawernach są na porządku dziennym, dziewczyna o refleksyjnej naturze mierzy się z wejściem w dorosłość.

Gigusie

Gigusie / Książka

Jakub Michalczenia ma znakomity zmysł obserwacji, co dla prozaika realisty jest ogromnie istotne. Świat, który opisuje, jest prawdziwy i wiarygodny, czytelnik nie ma wątpliwości, że to wszystko prawda, że tacy ludzie istnieją i takie jest ich życie.Kazimierz Orłoś  To nie…

Dziwka

Dziwka / Książka

Weronika pada ofiarą zbrodni ze szczególnym okrucieństwem. Jej przyjaciółka Mery wraca do znienawidzonego rodzinnego miasta, by znaleźć mordercę. Jednak gdy słowo "ofiara" przeplata się z "dziwka" łatwo zgubić  właściwy trop. *** Śmierć Weroniki jest przedwczesna, tragiczna i wielce zagadkowa. Prywatne…

Turysta polski w ZSRR

Turysta polski w ZSRR / Książka

Jeśli pół życia się zmyśliło, a resztę przegapiło, to można zawrócić do ostatniego wyraźnego obrazu w pamięci i od niego zacząć jeszcze raz. Nawet jeśli tym obrazem jest Związek Radziecki. Po wyjściu ze szpitala psychiatrycznego trafiłem na przewodnik po ZSRR,…

Psy ras drobnych

Psy ras drobnych / Książka

Bohaterka: pacjentka (lat 28) depresyjna, bezczynna, zalegająca w łóżku, wycofana z relacji towarzyskich, przyjęta do szpitala psychiatrycznego z powodu pogarszania się stanu psychicznego i nadużywania leków. Cechuje ją postępująca apatia, spadek energii z zaleganiem w łóżku, utrata zainteresowań, gorsze skupienie…

Frontpage Slideshow | Copyright © 2006-2013 JoomlaWorks Ltd.

Mówił mi raz stary góral, będzie Polska aż po Ural. Czyli mit Warszawy 193cośtam

Ziemowit Szczerek

Warszawa jest idealną stolicą tego kraju. Nie przenoście nam stolicy do Krakowa, bo Warszawa to Polska w pigułce. Jest jego idealnym podsumowaniem. A raczej spiętrzeniem. W Warszawie Polska wybucha jak gejzer.

Wjazd do Warszawy to jest zawsze jednak duże wrażenie. Uwielbiam wjeżdżać do Warszawy. Za każdym razem jest inaczej. Kiedyś, pamiętam, było lato i jechałem z Radomia. Ta submazowiecka płaskoć zielona ciągnęła się za oknami. Jak zawsze. Aż po Ural. Mówił mi raz stary góral, że będzie Polska aż po Ural, w zasadzie chuj wie po co, no, ale mówił. Mówił też, że będzie Polska do Tobolska, ale po cholerę nam taka Polska, to już nie mówił.

No i tak było. Bardzo równo i bardzo wschodnio. Piasek, przetarta trawa, brzózki, pustaczęta, zaschnięte błoto. Stacyjki pokruszałe, zarośnięte jak w Świecie bez nas, chwaściory wybijające się z pęknięć betonu. Na tych stacyjkach panny przedwieczne w cekiniastych podkoszulkach i w japonkach stały, chłopaki w podkoszulkach z napisem PLNY albo 1 TEQUILA 2 TEQUILA 3 TEQUILA FLOOR, albo małomiasteczkowi hipsterzy w ray-banach i z zestawem broda-kok na głowie. Podwiezieni na ten peron przez brata punciakiem.

I wsiadali wszyscy do tego pociągu mojego, siadali na czerwonym skaju siedzeń, na którym długopisem było napisane, że zaprawdę HWDP i CHUJ W DUPE KONFIDENTOM I SPOŁECZNIAKOM, i pociąg ruszał, i pompował ich wszystkich do Warszawy. Konduktor łaskawy sprawdzał im bilety i miał rozdeptane buty z wyprzedaży w Lidlu. Jakieś ziomki se siedziały w przejściu między wagonami, drzwi se rozsunęły i pluły leniwie na ten krajobraz, który im tam migał niechętnie za drzwiami.

– Ty, Maciek – powiedział jeden ziom do drugiego zioma – ty, kurwa, nie?
– No – odpowiedział Maciek.

Rozpoczynająca się właśnie Warszawa wydawała mi się podobna do przedmieść jakiegoś poradzieckiego miasta. No tak. Jakiegoś Kiszyniowa czy Doniecka. Pewnie. A co. Aha, aha. Takie same rozwłóczenie jakiegoś betonowo-rdzewnego nonsensu po krajobrazie oszczędnym i prostym. Takie same twarze z prostymi włosami i jasnoziemistą cerą. Jakby ich z grobów powykopywali, omietli trochę, przebrali w ciuchy z chińskiego centrum handlowego i kazali chodzić po tym podwarszawiu, jeździć po nim pociągami.
A potem już się podwarszawskie osiedla zaczęły – nowe bloki otoczone trawą po pas i jakimś drutem w tę trawę jebniętym; zardzewiałym i powyginanym. Później była Zachodnia, która jest po prostu pokruszonym betonem pośrodku niczego, któremu to betonowi z jakiegoś powodu ktoś kiedyś nadał nazwę. A zaraz później już bebechami ograficonymi wślizguje się człowiek w Warszawę, mając wrażenie, że bierze się ją od tyłu.

Kiedyś, gdy wjeżdżałem do Warszawy, w kiblu pieprzyła się jakaś para. Wszyscy już czekali z walizkami w przejściu, nasłuchiwali i szczerzyli się do siebie wzajemnie. W końcu ktoś zapukał w drzwi i powiedział:

– E! Już Centralna!

A z kibla głos damski wystękał:

– Spoko, my na Wschodnią!

Ale to tylko wrażenie z tym braniem Warszawy od tyłu, bo to Warszawa bierze nas od tyłu. Rucha nas, aż kwilimy. Bo obiecuje stołeczność, rozmach jakiś, estetykę wielkomiejskości, lepszość od tego wszystkiego dookoła, od tej grójeckozy, ząbkozy, kobyłkozy, pruszkozy, wołominozy, a nawet radomiozy czy łomżozy – a daje dokładnie to samo, tylko w większej ilości. Jeśli ktoś z Radomia jedzie do Warszawy, to dostaje tam Radom, tyle że zmultiplikowany. Jeśli ktoś jedzie z Grójca, to dostaje Grójec turbo. Jeśli ktoś przyjeżdża z Białobrzegów – voila: Białobrzegi do potęgi. Bo Warszawa to to samo, co ją otacza. Jesteś w końcu tym, co żresz. I tym się sra, co się ma. Warszawa to przetrawiony smutek prowincjonalnej Polski w wersji XXL.

A gdy się przejeżdża przez Warszawę i jedzie dalej, na północny wschód, jest jeszcze lepiej. Warszawa się trochę, na ułamek sekundy, nowojorszczy nad Powiślem, później Wisła rozlewa się w samym jej środku jak jakieś wschodnioeuropejskie Limpopo w Afryce dzikiej, dawno odkrytej, dalej jest UFO, bo stadion i wyremontowany Wschodni, jak jałmużna Zachodu rzucona Wschodowi, a później już Wschód, Wschód bezapelacyjny – żółty piasek, rzadka trawa i białe brzózki, mówił mi raz stary góral. I pustaki, pustaki, pustaki, sajding, klops.

Chłopaki z Podlasia zaciągali w przedziale po swojemu. Jechali do swoich drewnianych wiosek, gdzie w hostiach krwawią serca Jezusów i gdzie szeptuchy na szpitalnym łożu śmierci przekazują swoją tajną wiedzę pielęgniarkom. Rozluźnili się już powarszawsko, rozparli na siedzeniach, pootwierali te swoje browary lokalnych browarków, co to teraz są takie modne, że aż je duże browary podrabiają, jakieś piwo o smaku sosnowych szyszek z miodem z ucha; pootwierali więc te browary, wyciągnęli L&M-y lajty i se zajarali w przedziale dla jarających.

Rozmawiali o tym, że życie jednak nie jest takie złe, że w sumie to jest całkiem w porządku i że będzie jeszcze lepiej. Że się otworzy hurtownię na trasie na Ząbki, przy ul. Paradontozy, i heja. A później przez chwilę mieli ochotę podpalać bąki zapalniczką, ale skończyło się na tym, że powyjmowali laptopy, wsadzili se słuchawki w uszy i zaczęli oglądać seriale, których mieli pościągane po kilka sezonów, jeden Dextera, drugi Grę o tron, z subtajtlesami robionymi w akademikach. „Ze słuchu spisywał Bodzio69”. Za oknami zewschodniło się już zupełnie. Biel pustaków i brzózek i zieleń zieleni. Biało-zielone flagi powinny tu zwisać z pustaczanych domków.

Tu tak zawsze było. Polska to w końcu katolicka Rosja. Nie cała, ale większość. Myślicie, że co innego? Myślicie, że tu kiedykolwiek był jakiś zachód? Co wam się ujebało! Myślicie, że przed wojną było inaczej? Nie, nie było. Bo skąd miało być. Tu zawsze była ta płaskoć szarozielona aż po Ural, zawsze były te sosenki, zawsze byli ci ludzie z końca świata, Słowianie z błot, z sosnowych zagajników. Skąd wam się uroiło, że w przedwojennej Warszawie był jakiś Zachód? Adria i Ziemiańska to nie był cały świat. To nawet nie była Warszawa. To były Adria i Ziemiańska. Nawet Ujazdowskie to nie był cały świat. To były Ujazdowskie. Kawałek parazachodu we wschodnim kontekście. Rzucony w tę drewnianość wszawych chałup, w tę nędzę polskiej równiny, nudnej, burej, skrowionej, końskim moczem suto podlanej, brudnymi bosymi stópskami chłopa schodzonej.

Międzywojenni panowie mogli się nadymać i fularzyć, wielkopańszczyć i pogardzać, mogli mieć fumy i fochy – ale byli z tego samego błota, co chłopi, z tego samego słowiańskiego cielska ulepieni, ta sama zasrana rzeczywistość, co rzeczywistość chłopów była też i ich rzeczywistością.

Pojedźcie sobie do skansenu pod Kielcami, to zobaczycie. Dopiero wtedy pojmiecie Gombrowicza. Jedźcie tam, alleluja. Zadanie domowe. Znajduje się tam bowiem rekonstrukcja dworku szlacheckiego. A zaraz obok chałupy wsi podkieleckiej sobie stoją.

I wtedy widać wyraźnie, że te dworki były jak przerzuty z innej rzeczywistości wbite w tę polskobłockość, w tę wschodnioeuropejską brudolepkość, w tę chłopską bosość.

Te dworki szlacheckie to były jakieś, kurwa, cztery pokoje w kółko, każdy ze trzy na dwa i pół metra, i na tych, kurwa, paru metrach na krzyż oni łazili w tych swoich fularach, w tych swoich szkockich pończochach, w tych swoich odprasowaniach i krochmaleniach, z tą swoją francuszczyzną, z temi manierami swojemi, z temi swojemi zastawami porcelanowemi, z tym Boziewiczem swoim, ryngrafami swoimi, całą tą kurwa tradycją i zasadami, całym tym gorsetem rzeczpospolito-europejskim, tymi zakazami i nakazami, tą swoją wyniosłością pańską.

A dookoła było błoto i trawa, błoto i trawa, i sosenki, i brzózki aż po Ural. Skiby, chłopy, krowy, nędza i wszy. Melancholia buraczanych pól. A oni trwali w tych dworkach jak w kapsułach z innej rzeczywistości. Tak samo mieli w tych swoich dworkach Zachód, jak hipopotam na wybiegu w ZOO ma Afrykę.

Zachód. Kurwa, czy wam się wydaje, że tu kiedykolwiek był Zachód, w tej międzywojennej Warszawie, nad którą tasują się zastępy varsavianistów? Ponad 70 procent mieszkańców tego państwa srało wtedy za stodołami i spało pod zapluskwioną strzechą, w jednej chałupie z krowami i świniami, kurwa, 15-milionowa Czechosłowacja miała trzy razy więcej samochodów, co 35-milionowa Polska, co tam Czechosłowacja, same Czechy, bo Słowacja i Ruś Karpacka to były dziury dechami zabite. Jaki Zachód, skąd tu się nagle miał wziąć Zachód?

Rozumiecie teraz Gombrowicza? Rozumiecie, że jeśli ziemianin zostawał nagle sam w domu, to wszystko szło się paść? Że jeśli zabrakło mu w tej dworkowej kapsule kogoś, wobec kogo mógł się powypańszczać – to to wszystko musiało pryskać, ta cała ziemiańskość, ta cała wielkopańskość, to się wszystko – kurwa – musiało rozprzęgać nie mogąc znieść tej sztuczności?

Już za Puławską, już za Grójecką zaczynało się to szczekanie psimi dupami, zaczynał się ten katolicki step. Chałupiny zapadłe po dachy stały już na Powiślu. Międzywojenna Warszawa. W Śródmieściu parę ulic na krzyż wyższej kultury, ale wszyscy od razu: Zachód! Adria, obrotowy parkiet, Ziemiańska, pięterko, Wieniawa, pojedynki, tennis, Hispano-Suiza, proszek do zębów, gdzie facet w białych getrach ostrzy nóż!

Najgorsze jest to, że wychodzi na to, że nie ma się co temu wszystkiemu dziwić. Że jest, jak jest. Jest, jak jest, bo jak ma być inaczej. Skąd. Nie ma co płakać, że nie mamy wioseczek jak w Prowansji. Trzeba się cieszyć, że w ogóle są po wsiach te paskudne kostki pustaczane w miejsce chałup drewnianych ze strzechami i chlewem obok kuchni. Kurnych chat, które niewiele się zmieniły od czasów Mieszka I-go. Nie ma co wyć, że nie mamy autostrad jak w Niemczech, trzeba się cieszyć, że asfalt w ogóle jest, a nie błotniste ciągi ode wsi dode wsi, jak w Rumunii. I szczerze mówiąc, to cholera wie, czy gdyby nie ten wschodni PRL, to by nadal nie było tych chałup drewnianych, tego błota zamiast asfaltu.

Trzeba się, kurwa, chyba nawet cieszyć z tego, że szyldoza panuje na polskich ulicach, bo to znaczy, że ci potomkowie chłopów bosych dostali jakiegoś boskiego oświecenia i się nagle stali kreatywni i zaradni. A kto miał ich uczyć robić szyldy o porządnym liternictwie, skoro jeszcze ich dziadkowie nie umieli pisać? A ojców nauczył tego PRL?

Trzeba się, kurwa, cieszyć.

Kurwa.

• • •

Więcej o książce Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian Ziemowita Szczerka w katalogu wydawniczym Korporacji Ha!art

Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian w naszej księgarni internetowej

• • •

Czytaj także:

• • •

Zobacz także:

• • •

Ziemowit Szczerek – dziennikarz portalu Interia.pl, współpracuje z „Nową Europą Wschodnią”, autor opowiadań publikowanych m.in. w „Lampie”, „Studium”, „Opowiadaniach” i E-splocie oraz współautor wydanej w 2010 r. książki pt. „Paczka radomskich”. Pisze doktorat z politologii, zajmuje się wschodem Europy i dziwactwami geopolitycznymi, historycznymi i kulturowymi. Jeździ po dziwnych miejscach i o tym pisze. Ostatnio najbardziej inspiruje go gonzo i literatura / dziennikarstwo podróżnicze.

Online za darmo

ha-art-55-3-2016
Numer specjalny: DANK MEMES

Ha!art 55 3/2016

Numer specjalny: DANK MEMES W środeczku: Ahus, Mateusz Anczykowski, Cichy Nabiau, Cipasek, Czarno-biały Pag, Ewa Kaleta, Princ polo, Top Mem, Przemysław...Więcej...
literatura-polska-po-1989-roku-w-swietle-teorii-pierre-a-bourdieu
Nadrzędnym celem projektu był naukowy opis dwudziestu pięciu lat rozwoju pola literackiego w Polsce (1989–2014) i zachowań jego głównych aktorów (pisarzy...Więcej...
bletka-z-balustrady
Bletka z balustrady to ciąg zdarzeń komponujący cyfrowy wiersz. Algorytm opiera się na ramie syntaktycznej utworu Noga Tadeusza Peipera, z którego zostały...Więcej...
rekopis-znaleziony-w-saragossie-adaptacja-sieciowa
Dzięki umieszczeniu arcymistrzowskiej prozy hrabiego Potockiego w cyfrowym otoczeniu, czytelnik otrzymuje gwarancję świeżej i pełnej przygód lektury....Więcej...

Czasopismo

ha-art-59-3-2017

Ha!art 59 3/2017

Literatura amerykańska XX i XXI wieku, o której nie mieliście pojęcia Autorki i autorzy numeru: Sandy Baldwin, Charles Olson, Piotr Marecki, Araki Yasusada, Shiv Kotecha, Lawrence Giffin, Kenneth...
Projekt Petronela Sztela      Realizacja realis

Nasz serwis używa plików cookies do prawidłowego działania strony. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dla plików cookies oznacza, że będą one zapisywane w pamięci urządzenia. Ustawienia te można zmieniać w przeglądarce internetowej. Więcej informacji udostępniamy w naszej polityce prywatności.

Zgadzam się na użycie plików cookies.

EU Cookie Directive Module Information