Ha!art 59 3/2017

Kino niezależne

Wśród autorek i autorów: Jan Bińczycki, Joanna Dziwak, Zenon Fajfer, Tomasz Pułka, Małgorzata Radkiewicz i Grzegorz Stępniak i inni.

Termin New Queer Cinema ma charakter historyczny i obejmuje dokonania niezależnych twórców z Europy Zachodniej oraz Ameryki z pierwszej połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Powstanie teorii queer i związanej z nią refleksji wokół nienormatywnej tożsamości znalazło odzwierciedlenie w pracach wideo oraz filmach, którym często towarzyszyły działania ich autorów w przestrzeni publicznej.

Wielu z nich było zaangażowanych w polityczną walkę o prawa społeczności LGBT lub edukację związaną z problematyką AIDS, a swoje prace traktowali jako rodzaj publicystycznej wypowiedzi. Ich queerowe projekty filmowe często określa się jako „Homo-Pomo” ze względu na dominującą w nich postmodernistyczną stylistykę oraz wykorzystanie w nienormatywny, niekonwencjonalny sposób rozmaitych poetyk, estetyk i idei.

Małgorzata Radkiewicz, Kino queer w stylu vintage. O filmach Xaviera Dolana

Scenariusz niezależnego filmu bardziej nawet niż gotowy projekt studyjnej produkcji musi przyciągnąć uwagę potencjalnych instytucji czy osób prywatnych mogących wyłożyć na niego środki. Musi również spodobać się widzom, i nawet jeśli niezależnym reżyserom udaje się uwieść publiczność bezpretensjonalnością, to często za cenę normalizacji własnych pomysłów i posłużenie się łatwo rozpoznawalnymi i uwielbianymi przez widownię schematami fabularno-narracyjnymi. Wśród nich prym wiodą właśnie konwencje właściwe kinu inicjacyjnemu, którymi z założenia ciężko twórcom „żonglować”. Iść ma przecież, jak sama nazwa wskazuje, o inicjację do dorosłego życia, a ta zawsze ma normalizujące implikacje. Okazuje się więc, co dobrze widać na przykładzie ogrywania figury geeka i losera, że niezależne kino wcale nie jest tak ideologicznie niewinne i „czyste” jakby się mogło wydawać. Wręcz przeciwnie, fabuły niezależnych produkcji podlegają często silniejszej konwencjonalizacji i kodyfikacji niż tych, które powstają za ogromne pieniądze w największych studiach filmowych świata.

Grzegorz Stępniak, Loser Like Me? Geek Cinema, queerowa sztuka przegrywania i normatywność amerykańskiego kina niezależnego

• • •

Redakcja numeru:

• Piotr Marecki
• Łukasz Podgórni

• • •

Numer uwolniony! Czytaj online ZA DARMO!

• • •

Ha!art nr 39 - Kino niezależne w naszej księgarni internetowej

• • •

Spis treści

• Grzegorz Stępniak, Loser Like Me? Geek Cinema, queerowa sztuka przegrywania i normatywność amerykańskiego kina niezależnego
• Małgorzata Radkiewicz, Kino queer w stylu vintage. O filmach Xaviera Dolana
• Matusz Marek, Najlepszą obroną jest Karate
• Justyna Maniak, Miejsce kobiet w amerykańskim kinie niezależnym
• Joanna Dziwak, Gry losowe. Odcinek 38.
• Daniel Kot, Kierunkowy 0-22. Odcinek 2. Nic się nie dzieje
• Jan Bińczycki, Zupełnie inny Kraków
• Julia Orsz Wolf, Wars Wojny
• Łukasz Wojtysko, Pozdrowienia z Niecki
• Zenon Fajfer, Sonetrix
• Tomasz Dalasiński, wiersze
• Maja Staśko, wiersze
• Piotr Macierzyński, wiersze
• Tomasz Pułka, Vida local [fragment]
• Arkadiusz Wierzba, Słowo od tłumacza: 11 powodów, dla których musiałem przetłumaczyć Šamana

• • •

• • •

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego