Kody Miasta. Kraków Miasto Literatury UNESCO
23 kwietnia 2014 r., w Światowym Dniu Książki i Praw Autorskich, na krakowskich Plantach pojawiło się 50 literackich ławek. Na każdej z nich zamontowano tabliczkę z nazwiskiem literackiego patrona: pisarza lub poety związanego z Krakowem. Dobór autorów jest możliwie jak najszerszy, aby ze wszystkich stron zaprezentować bogactwo i różnorodność literackiej spuścizny Krakowa: od Jana Kochanowskiego po Ziemowita Szczerka, od Czesława Miłosza po… Grahama Mastertona (część jego Bazyliszka rozgrywa się właśnie w Krakowie).
Swoje ławki mają też m.in. Jaroslav Hašek, Honoré de Balzac, Thomas Keneally, William Styron, Jacek Dukaj, Jerzy Pilch, Joseph Conrad, Sławomir Mrożek, Stanisław Lem i Witold Gombrowicz.
Ławki autorów Ha!artu:
http://haart.e-kei.pl/aktualnosci/wiadomosci/3724-kody-miasta-krakow-miasto-literatury-unesco.html#sigFreeId79523e7e4a
Obok nazwiska na każdej tabliczce umieszczony został specjalny kod QR. Po zeskanowaniu go przy pomocy tabletu czy smartfona można trafić na stronę internetową projektu, a tam przeczytać fragment tekstu danego autora i posłuchać jego nagrania w polskiej i angielskiej wersji językowej oraz zapoznać się z jego biogramem. Dodatkowo na stronie znajduje się interaktywna mapa, dzięki której można łatwo odnaleźć wszystkie literackie ławki – a także wybrane, najważniejsze literackie adresy Krakowa.
Dzięki nagraniom archiwalnym w projekcie można usłyszeć głosy m.in. Wisławy Szymborskiej, Czesława Miłosza, Adama Zagajewskiego, Ryszarda Krynickiego, Ewy Lipskiej, Julii Hartwig, Ziemowita Szczerka. Warto podkreślić udział krakowskiego środowiska literackiego w projekcie, w rolę lektorów wcielili się bowiem pieśniarze, literaci, redaktorzy, dziennikarze literaccy i blogerzy, krytycy literaccy m.in. Grzegorz Turnau, Bronisław Maj, Piotr Mucharski, Zośka Papużanka, Jerzy Franczak, Szymon Kloska, Tomasz Pindel, Łukasz Wojtusik, Marcin Wilk, Łukasz Dębski, a nawet (wykraczając daleko poza granice Krakowa) Graham Masterton i Robert Hass (wybitny poeta amerykański, tłumacz Czesława Miłosza) - łącznie blisko 80 nagrań zostało zrealizowanych specjalnie na potrzeby projektu we współpracy ze Stowarzyszeniem Radiofonia. Partnerujący akcji wydawcy udostępnili nam również fragmenty audiobooków i nagrań w interpretacji m.in. Marka Kondrata, Jerzego Treli, Borysa Szyca, Macieja Stuhra.
Celem projektu Kody Miasta jest zaakcentowanie w przestrzeni publicznej prestiżowego tytułu Miasta Literatury UNESCO, którym Kraków, jako pierwsze miasto słowiańskie, został uhonorowany 21 października 2013 roku. To urzeczywistnienie idei o wchodzeniu literatury w tkankę miasta. Inspiracją dla niego było podobne przedsięwzięcie zrealizowane w Reykjaviku, jednym z partnerskich Miast Kreatywnych w dziedzinie Literatury.
Tak złożonego przedsięwzięcia nie dałoby się zrealizować bez udziału wielu Przyjaciół i Partnerów. Najserdeczniejsze podziękowania i wyrazy uznania za nieocenioną pomoc, entuzjazm i olbrzymie zaangażowanie należą się:
- wydawcom, którzy przekazali nam na potrzeby projektu niezbędne do jego realizacji materiały: fragmenty tekstów, nagrania audio, zdjęcia autorów (były to: Wydawnictwo Literackie, a5, Ha!art, Znak, a także Bona, Świat Książki, Rebis i Wydawnictwo Św. Stanisława BM),
- studentom Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (Filologii angielskiej oraz KatedryUNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową), którzy pod czujnym okiem swoich opiekunów naukowych mistrzowsko przetłumaczyli na język angielski fragmenty ponad 40 bardzo wymagających tekstów literackich,
- Radiu Kraków, które udostępniło na użytek projektu nagrania-perełki ze swoich archiwów.
Projekt został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Promocja Czytelnictwa.
Projekt Kody Miasta wpisuje się w cykl działań realizowanych przez Krakowskie Biuro Festiwalowe, promujących literacki wizerunek miasta. KBF organizuje dwa wielkie festiwale literackie (coroczny Festiwal Conrada i raz na dwa lata – Festiwal Miłosza), chętnie angażuje się w inicjatywy przygotowywane przez wydawnictwa mające w mieście swoją siedzibę, ściśle współpracuje z Targami Książki – uznawanymi za najważniejsze wydarzenie w branży księgarskiej, a także wspiera wszelkie inicjatywy przybliżające literaturę mieszkańcom Krakowa i turystom. Z kolei w ramach programu Reading Małopolska KBF realizuje działania promocyjne nakierowane na podkreślanie literackiego potencjału regionu. Od ponad dwóch lat, wspólnie z portalem Bookeriada.pl, KBF organizuje wielką akcję bezpłatnej wymiany książek Drugie Życie Książki, która zdobyła uznanie czytelników i przyciąga co miesiąc setki miłośników czytania. Nie przypadkiem właśnie w Krakowie, jako pierwszym mieście w Polsce, trzy lata temu w pojazdach komunikacji miejskiej wyznaczono Miejsce dla Czytającego.